«Μακαρία η κοιλία η βαστάσασά σε και μαστοί ους εθήλασας>> (Λουκ. ια΄ 27)

Πολύ σπάνια εικόνα στο εκκλησάκι των Αρχαγγέλων Μιχαήλ & Γαβριήλ, στο χωριό Καψαλιανά, 5 χλμ πριν τη Μονή Αρκαδίου.
Στην παράσταση αυτή, η Παναγία με μελαγχολικό πρόσωπο, εμφανίζεται όρθια ή καθισμένη σε ένα σκαμπό ή θρόνο, κρατώντας τον Ιησού παιδάκι στην αγκαλιά της και προσφέροντάς του το στήθος της προς θηλασμό. Η Παναγία και ο Ιησούς βρίσκονται σε ένα εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο και μερικές φορές εικονίζεται ψηλά και ουράνιος χορός αγγέλων. Σε παλαιότερες εικόνες ο Ιησούς κρατά το στήθος της Παναγίας με το χέρι του, ενώ σε νεώτερες είναι η Παναγία που τού το προσφέρει. Ενδιαφέρον είναι και το γεγονός ότι το στήθος της Παναγίας παρουσιάζεται κολλημένο στον ώμο της, ο δε Ιησούς δεν έχει χαρακτηριστικά θηλάζοντος βρέφους, αλλά μικρού παιδιού.
Η εικόνα είναι βέβαια και ένα ισχυρό οπτικό επιχείρημα εναντίον των μονοφυσιτών, των μη αποδεχόντων την ανθρώπινη φύση του Ιησού Χριστού, αλλά και εναντίον όλων εκείνων που θεωρούσαν σκάνδαλο την ενανθρώπηση του Θεού.Ο παντοδύναμος αιώνιος Θεός, η ίδια η Ζωή, ενσαρκώνεται σε ένα παιδί, ανίσχυρο και αδύναμο από τη φύση του, που επαφίεται πλήρως και εντελώς στην Θεοτόκο για την ανάπτυξη και την διατήρησή του στη ζωή
(Η Σύναξη της εορτάζεται 12 Ιανουαρίου και 3 Ιουλίου).
![]() |
Πολύ σπάνια εικόνα στο εκκλησάκι των Αρχαγγέλων Μιχαήλ & Γαβριήλ, στο χωριό Καψαλιανά, 5 χλμ πριν τη Μονή Αρκαδίου. |
Καρυές Αγίου Όρους
Η εικόνα αυτή αγιογραφήθηκε στην Παλαιστίνη και ανήκε αρχικώς στη Λαύρα του οσίου Σάββα του Ηγιασμένου. Επάνω της είναι γραμμένο το ομοθεματικό της τροπάριο:
«Χρυσοπλοκώτατε πύργε και δωδεκάτειχε πόλις, ηλιοστάλακτε
θρόνε
καθέδρα του βασιλέως, ακατανόητον θαύμα πώς γαλουχείς τον
Δεσπότη;»
Πριν πεθάνει ο Όσιος Σάββας είπε σ' αυτούς που ήταν γύρω από το κρεβάτι του, ότι κάποτε θα επισκεφθεί τη Λαύρα κάποιο βασιλοπαίδι, Σάββας ονομαζόμενος και αυτός. Να του δοθεί η εικόνα της Παναγίας Γαλακτοτροφούσης σαν ευλογία. Τον 13ο αιώνα επισκέφθηκε τη Λαύρα ο Άγιος Σάββας ο Σέρβος, κτήτορας της Μονής Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους. Αυτός μετέφερε την Αγία αυτή εικόνα μαζί με την Παναγία Τριχερούσα στο Άγιο Όρος, στη Μονή που ο ίδιος ίδρυσε. Σήμερα βρίσκεται στις Καρυές Αγίου Όρους, που ανήκει στη Μονή Χιλανδαρίου, και είναι τοποθετημένη στο δεξιό μέρος του τέμπλου, όπου κανονικά θα έπρεπε να ήταν ο Κύριος, που βρίσκεται στο αριστερό μέρος του τέμπλου.
«Χρυσοπλοκώτατε πύργε και δωδεκάτειχε πόλις, ηλιοστάλακτε
θρόνε
καθέδρα του βασιλέως, ακατανόητον θαύμα πώς γαλουχείς τον
Δεσπότη;»
![]() |
Παναγία Γαλακτοτροφούσα (Καρυές Άγιον Όρος) |
![]() |
Παναγία Γαλακτοτροφούσα (Κύπρος 16ος αιώνας) |
Τροπάριο του Ακάθιστου Ύμνου
(αναφερόμενο στη Θεοτόκο ως Γαλακτοτροφούσα)
Νηδύϊ τὸν Λόγον ὑπεδέξω, τὸν πάντα βαστάζοντα ἐβάστασας· γάλακτι ἐξέθρεψας, νεύματι τὸν τρέφοντα, τὴν οἰκουμένην άπασαν, Ἁγνή, ᾧ ψάλλομεν· Τὸν Κύριον ὑμνεῖτε τὰ ἔργα, καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.
Θεοτοκίον (Γαλακτοτροφούσης)
Φέρεις τον τα πάντα φέροντα, και γαλουχείς τον πάσι τροφήν παρέχοντα μέγα και φρικτόν το υπέρ νου σου μυστήριον, κιβωτέ του σεπτού αγιάσματος, Παρθένε Θεοτόκε όθεν σε πίστει μακαρίζομεν.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’.Τῆς ἐρήμου πολίτης
Τὴν θείαν σου Εἰκόνα ὡς τῆς δόξης σου σκήνωμα, Γαλακτοτροφοῦσα Παρθένε, προσκυνοῦντες δοξάζομεν· ἐκ ταύτης γὰρ πηγάζεις μυστικῶς, τὸ γάλα τῶν ἀΰλων δωρεῶν, καὶ ἐκτρέφεις τὰς καρδίας καὶ τὰς ψυχάς, τῶν πίστει ἐκβοώντων σοι· δόξα τοῖς μεγαλείοις σου Ἁγνή, δόξα τοῖς θαυμασίοις σου, δόξα τῇ πρὸς ἡμᾶς σου ἀφάτῳ χρηστότητι..
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τὴν ἐν πρεσβείαις
Τὴν μητρικῶς θηλάζουσαν ὥσπερ βρέφος, τὸν ἐξ αὐτῆς ἀνερμηνεύτως γεννηθέντα, τὴν μόνην Θεοτόκον ὑμνήσωμεν, τὴν γαλακτοτροφοῦσαν Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν· πολλῶν γὰρ κινδύνων ἡμᾶς ῥύεται.
Μεγαλυνάριον
Γαλακτοτροφούσης τὴν ἱεράν, καὶ σεπτὴν Εἰκόνα, προσκυνήσωμεν ἀδελφοί· χάριν γὰρ βλυσταίνει, ἀρρήτου συμπαθείας, καὶ θάλπει τὰς καρδίας, καὶ τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΤΡΟΦΟΥΣΑΣ ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΚΥΘΡΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
(Ένα συγκινητικό θαύμα της Παναγίας :έδωσε γάλα σε Τουρκάλα που υιοθέτησε μωρό!)
Το Παλαίκυθρο είναι τουρκοκρατούμενο χωριό της επαρχίας Λευκωσίας το οποίο καταλήφθηκε με τη δεύτερη εισβολή των Τούρκων στις 16 Αυγούστου 1974. Πριν την εισβολή στο χωριό κατοικούσαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι Η Εικόνα της ήταν ιδιαίτερα θαυματουργή σε περιπτώσεις γυναικών που δεν είχαν γάλα να θηλάσουν τα παιδιά τους.
Αξιοσημείωτο είναι το θαύμα της Παναγίας σε μια Τουρκάλα η οποία είχε υιοθετήσει ένα βρέφος και όπως ήταν φυσικό αφού δεν είχε προηγηθεί τοκετός, δεν είχε γάλα να το θηλάσει. Παρακάλεσε, τότε, θερμά την Παναγία να αποκτήσει γάλα για να θηλάσει το παιδάκι ώστε να μην πεθάνει από την πείνα αφού τόσο τα έτοιμα γάλατα όσο και οι παιδικές τροφές ήταν ανύπαρκτα εκείνη την εποχή.Η Παναγία εισάκουσε το αίτημα της βραβεύονταν την πίστη και την ανιδιοτελή αγάπη της για το βρέφος. (Μαρτυρία Π. Αναστασίου)
Τροπάριο του Ακάθιστου Ύμνου
(αναφερόμενο στη Θεοτόκο ως Γαλακτοτροφούσα)
ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΤΡΟΦΟΥΣΑΣ ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΚΥΘΡΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενός ακόμη θαύματος αποκάλυψης ελληνορθόδοξων ιερών τόπων της Μικράς Ασίας έγιναν μάρτυρες οι Τούρκοι
